Pigmentvlekken: hoe ontstaan ze en wat te doen?

Ieder mens maakt pigment (melanine) aan. Dit gebeurt in de pigmentcellen in de diepste laag van de opperhuid. Pigment heeft twee functies:

• Kleur: Het zorgt voor de kleur van de huid, het haar en de iris van het oog.
• Bescherming: Het beschermt de huid tegen invloeden van buitenaf, zoals uv-straling.

Door blootstelling aan zonlicht neemt het aantal werkzame pigmentcellen én de aanmaak van pigment toe. Dit zorgt ervoor dat de huid bruin wordt.

Maar soms wordt de verdeling van het nieuw aangemaakte pigment verstoord. Dit leidt tot kleurophopingen aan het huidoppervlak en zichtbare rode, bruine, gele, witte of zwarte vlekjes.

Hyperpigmentatie ontstaat door een teveel aan pigment op een bepaalde plek in de huid. Dit zorgt voor de vorming van donkere vlekjes. Is er juist te weinig pigment aanwezig, dan ontstaat er een licht vlekje op de huid. Dit noemen we hypopigmentatie.

Pigmentvlekken ontstaan wanneer er een overproductie van melanine ofwel pigment is. Deze overproductie kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder:

• Blootstelling aan de zon: Wanneer de onbeschermde huid wordt blootgesteld aan zon, treedt er pigmentatie op. Dit is de belangrijkste oorzaak van pigmentvlekken.
• Hormonale veranderingen: Zwangerschap, anticonceptie, medicatie en hormonale schommelingen beïnvloeden de melanineproductie, waardoor pigmentvlekken kunnen ontstaan.
• Huidveroudering: Naarmate je ouder wordt, is de huid minder goed in staat om melanine gelijkmatig te verdelen. Dit kan in vlekjes en oneffenheden resulteren.
• Huidletsel: Littekens van acne, snijwonden en andere beschadigingen van de huid kunnen leiden tot plaatselijke hyperpigmentatie.
• Vervuiling: Verontreinigde luchtdeeltjes kunnen de huid binnendringen. Soms komen ze vast te zitten in de diepere structuur van de huid. De ontstekingsreactie die daarop volgt, kan resulteren in donkere vlekken in het gezicht.

Veel producten beloven pigmentvlekken te laten vervagen. Maar je hebt misschien al gemerkt dat ze niet helpen en de vlekjes alleen maar erger maken. Vaak bevatten deze producten agressieve ingrediënten die de huid irriteren, met oneffenheden tot gevolg.

Geurstoffen en plantextracten in cosmetica, zoals citrus, bergamot en lavendel, stimuleren het ontstaan van pigmentvlekken.

Daarnaast zijn er talloze middeltjes uit grootmoederstijd die de pigmentgevoelige huid alleen maar gevoeliger maken. Wees voorzichtig met citroen, rode ui, knoflook, appelazijn en andere zogenaamde bleekmiddelen.